طراحان و پياده کنندگان برنامه های وب در زمان پياده سازی اين نوع برنامه ها به مواردی برخورد می نمايند که لازم است به سيستم فايل سرويس دهنده وب دستيابی داشته و عمليات متفاوتی را در ارتباط با فايل ها و دايرکتوری ها انجام دهند . مثلا" شرکتی که خدمات hosting را انجام می دهد ممکن است قصد طراحی يک control panel را داشته باشد تا اين امکان را برای مشتريان خود فراهم آورد که با استفاده از يک اينترفيس وب ، اقدام به ويرايش فايل های وب سايت خود نمايند .
در ASP کلاسيک ، به منظور دستيابی به سيستم فايل سرويس دهنده وب ، از FileSystemObject استفاده می گرديد . در دات نت ، مجموعه ای از کلاس ها به منظور دستيابی به سيستم فايل ، پيش بينی شده است . کلاس های فوق در System.IO قرار داشته و از آنان به منظور انجام عمليات متفاوتی استفاده می گردد :
• بازيابی و نمايش اطلاعات فايل ها و دايرکتوری ها
• عمليات بر روی مسيرها ( ترکيب آنان و استخراج عنصر بخصوصی )
• خواندن و يا نوشتن داده در فايل ها و بافرهای حافظه
معرفی کلاس ها
از کلاس های زير به منظور کار با فايل ها ، دايرکتوری ها و stream استفاده می گردد :
• Directory : متدهای استاتيکی به منظور کار با دايرکتوری ها و درايوهای منطقی را ارائه می نمايد .
• DirectoryInfo : به منظور کار با يک دايرکتوری خاص و زيردايرکتورهای آن استفاده می گردد .
• File : متدهای استاتيکی به منظور کار با فايل ها را ارائه می نمايد .
• FileInfo : به منظور کار با يک فايل خاص استفاده می گردد .
• Stream : کلاس پايه ای که از آن به منظور خواندن و يا نوشتن در يک backing store نظير سيستم فايل و يا شبکه ، استفاده می گردد .
• StreamReader : با تلفيق يک stream به منظور خواندن کاراکتر از يک backing store استفاده می شود .
• StreamWriter : با تلفيق يک stream به منظور نوشتن کاراکتر در يک backing store استفاده می شود .
• TextReader : متدهای لازم به منظور خواندن کاراکتر از هر منبعی ( نظير backing store ، رشته ها و ....) را ارائه می نمايد .
• TextWriter : متدهای لازم به منظور نوشتن کاراکتر در هر منبعی ( نظير backing store ، رشته ها و ....) را ارائه می نمايد .
• BinaryReader : به منظور خواندن نوع های اوليه ای نظير رشته ها ، اعدادصحيح و Boolean از يک stream استفاده می شود .
• BinaryWriter : به منظور نوشتن نوع های اوليه ای نظير رشته ها ، اعدادصحيح و Boolean در يک stream استفاده می شود .
• FileSystem : به منظور خواندن و نوشتن داده در سيستم فايل استفاده می شود .
• MemoryStream : به منظور خواندن و نوشتن داده در يک بافر حافظه استفاده می شود .
backing store : به منبعی که می توان با استفاده از يک شی Stream داده ئی را در آن نوشت و يا داده ئی را از آن خواند ، اطلاق می گردد . هر backing store يک شی stream را ارائه می نمايد که می توان با استفاده از آن با منبع مورد نظر ارتباط برقرار نمود.
Directory و DirectoryInfo
برای کار با دايرکتوری ها از کلاس های Directory و DirectoryInfo استفاده می گردد . کلاس Directory ، تعدادی متد استاتيک را به منظور انجام عمليات دلخواه بر روی دايرکتوری ها ارائه می نمايد. کلاس DirectoryInfo ، مجموعه ای ازمتدهای غير استاتيک به منظور کار بر روی يک دايرکتوری خاص را ارائه می نمايد. از کلاس های فوق به منظور انجام عمليات زير استفاده می شود :
• ايجاد و حذف دايرکتوری
• تشخيص وجود يک دايرکتوری
• بدست آوردن ليستی از زيرداکتوری ها و يا فايل های موجود در يک دايرکتوری خاص
• دريافت اطلاعات در رابطه با دايرکتوری ها نظير تاريخ ايجاد ، صفات و اعمال تغييرات لازم در آنان
• آگاهی از دايرکتوری جاری و تغيير آن ( صرفا" برای کلاس Directory )
• مشخص نمودن ليستی از درايوهای موجود ( صرفا" برای کلاس Directory )
مثال : استفاده از متد Exists کلاس Directory به منظور تشخيص وجود يک دايرکتوری
تشخيص وجود يک دايرکتوری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
if Directory.Exists("C:\SrcoFolder") then
Response.Write("دايرکتوری وجود دارد" )
else
Response.Write( "دايرکتوری وجوددارند")
end if
%> |
متد Exists ، استاتيک است . بنابراين ما مجبور نخواهيم بود که يک متغير و نمونه از کلاس Directory را ايجاد نمائيم .
مثال : استفاده از متد Exists کلاس DirectoryInfo به منظور تشخيص وجود يک دايرکتوری
تشخيص وجود يک دايرکتوری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim dir as DirectoryInfo
dir = new DirectoryInfo("C:\SrcoFolder")
if dir.Exists = true then
Response.Write( "دايرکتوری وجود دارد")
Else
Response.Write( "دايرکتوری وجوددارند")
end if
%> |
برای تشخيص وجود يک دايرکتوری با استفاده از کلاس DirectoryInfo ، می بايست يک نمونه از کلاس فوق را ايجاد و در ادامه نام دايرکتوری را به عنوان پارامتر در اختيار آن قرار دهيم .
مثال : نمايش تاريخ ايجاد يک دايرکتوری
نمايش تاريخ ايجاد يک دايرکتوری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim dir as DirectoryInfo
dir = new DirectoryInfo("C:\SrcoFolder")
if dir.Exists = true then
Response.Write( "دايرکتوری وجود دارد")
Response.Write( "<br>Created: " & dir.CreationTime )
Else
Response.Write( "دايرکتوری وجوددارند")
end if
%> |
File و FileInfo
برای دستيابی به اطلاعات مرتبط با فايل ها از دو کلاس File و FileInfo استفاده می گردد . در اين رابطه می توان عمليات زير را انجام داد :
• ايجاد ، حذف ، باز نمودن ، کپی و انتقال فايل ها ( به منظور نوشتن ، خواندن ، اضافه نمودن و يا بستن فايل استفاده نمی گردد)
• بازيابی اطلاعات مرتبط با فايل ها نظير تاريخ ايجاد ، صفات و اعمال تغييرات لازم در آنان
کلاس File نظير کلاس Directory دارای مجموعه ای از متدهای استاتيک به منظور انجام عمليات دلخواه در ارتباط با فايل ها است . کلاس FileInfo دارای مجموعه ای از متدهای غيراستاتيک و خصلت ها به منظور کار با يک فايل خاص است .
مثال : استفاده از متد Exists کلاس File به منظور تشخيص وجود يک فايل
تشخيص وجود يک فايل |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
if File.Exists("C:\SrcoFolder\Test.Txt") then
Response.Write( "فايل وجوددارد")
else
Response.Write( "فايل وجود ندارد")
end if
%> |
مثال : استفاده از متد Exists کلاس FileInfo به منظور تشخيص وجود يک فايل تغيير و تشخيص دايرکتوری جاری
تشخيص وجود يک فايل |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim myfile as FileInfo
myfile = new FileInfo("C:\SrcoFolder\Test.Txt")
if myfile.Exists = true then
Response.Write( "<br>فايل وجود دارد")
Response.Write( "<br>Created: " & myfile.CreationTime )
else
Response.Write( "<br/>فايل وجود ندارد")
end if
%> |
تغيير و تشخيص دايرکتوری جاری
زمانی که يک صفحه ASP.NET اجراء می گردد ، thread استفاده شده به منظور اجرای کد لازم جهت توليد صفحه ، به صورت پيش فرض دارای دايرکتوری جاری Windir%\System32 % است . در صورت پاس دادن پارامتری نظير نام يک فايل به هر يک از کلاس های System.IO ، در دايرکتوری جاری عمليات مورد نظر انجام خواهد شد ( فرض می شود که فايل در دايرکتوری جاری است ).
بازيابی و تغيير دايرکتوری جاری از جمله عملياتی است که توسط کلاس Directory انجام می شود . مثال زير نحوه تغيير دايرکتوری جاری با استفاده از SetCurrentDirectory و بازيابی مجدد آن توسط GetCurrentDirectory را نشان می دهد .
تغيير و بازيابی دايرکتوری جاری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Directory.SetCurrentDirectory("C:\Test")
Response.Write( "مسير جاری: " & _
Directory.GetCurrentDirectory() )
%> |
نمايش ليست درايوهای منظقی موجود
به منظور نمايش ليست درايوهای منطقی موجود از متد GetLogicalDrives کلاس Directory استفاده می شود . متد فوق ، آرايه ای از نوع string شامل ليست درايوهای موجود را برمی گرداند .
تغيير و بازيابی دايرکتوری جاری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Directory.SetCurrentDirectory("C:\Test")
Response.Write( "مسير جاری: " & _
Directory.GetCurrentDirectory() )
%> |
ايجاد يک دايرکتوری
برای ايجاد يک دايرکتوری از متد CreateDirectory کلاس Directory استفاده می شود . کد زير نحوه ايجاد يک ساختار سلسله مراتبی از دايرکتوری های مورد نياز را نشان می دهد .
ايجاد دايرکتوری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Directory.CreateDirctory("C:\Test1\Test2\Test3")
%> |
پس از فراخوانی متد CreateDirectory ، در ابتدا بررسی لازم در رابطه با وجود يک دايرکتوری با نام Test1 در درايو C انجام می شود ، در صورتی که دايرکتوری فوق وجود نداشته باشد ، آن را ايجاد می نمايد . در ادامه بررسی لازم در رابطه با دايرکتوری Test2 انجام خواهد شد و در صورت عدم وجود يک دايرکتوری با اين نام در دايرکتوری Test1 ، اين دايرکتوری نيز ايجاد می گردد . در نهايت ، متد CreateDirectory بررسی لازم در رابطه با دايرکتوری Test3 را انجام می دهد و در صورتی که اين دايرکتوری در مسير مربوطه نيز وجود نداشته باشد ، آن را ايجاد می نمايد .
نکته : در صورتی که سعی نمائيم يک دايرکتوری را با نام خاصی ايجاد نمائيم که قبلا" ايجاد شده است ، با يک Exception مواجه نخواهيم شد . در صورتی که می خواهيم از وجود يک دايرکتوری قبل از ايجاد آن مطمئن شويم ، می توان از متد Directory.Exists استفاده نمود . در صورتی که هر يک از بخش های آرگومان متد CreateDirectory نادرست باشند، با يک ArgumentException مواجه خواهيم شد .
کلاس Directory دارای متدهای متعددی به منظور بازيابی محتويات يک دايرکتوری است :
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از دايرکتوری های موجود در مسير مشخص شده ، برگردانده می شود . | Pathname | GetDirectories |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim dir As String
Dim Subdirs() As String
Subdirs=Directory.GetDirectories("C:\")
For Each dir in Subdirs
Response.Write( dir & "<br />"
Next
%> |
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از دايرکتوری های موجود در مسير مشخص شده و منطبق با الگوی جستجو ، برگردانده می شود. | Pathname,
Search Path | GetDirectories |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim dir As String
Dim Subdirs() As String
Subdirs=Directory.GetDirectories("C:\" , "Sa*")
For Each dir in Subdirs
Response.Write( dir & "<br />"
Next
%> |
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از فايل های های موجود در مسير مشخص شده ، برگردانده می شود . |
Pathname
| GetFiles |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim f As String
Dim files() As String
files=Directory.GetFiles("C:\Test" )
For Each f in files
Response.Write( f & "<br />"
Next
%> |
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از فايل های های موجود در مسير مشخص شده و منطبق با الگوی جستجو ، برگردانده می شود. |
Pathname,
Search Path
| GetFiles |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim f As String
Dim files() As String
files=Directory.GetFiles("C:\Test","sa*" )
For Each f in files
Response.Write( f & "<br />"
Next
%> |
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از فايل ها و دايرکتوری های موجود در مسير مشخص شده ، برگردانده می شود . | Pathname | GetFileSystemEntries |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim item As String
Dim items() As String
items=Directory.GetFileSystemEntries("C:\Test")
For Each item in items
Response.Write( item & "<br />"
Next
%> |
عملکرد | پارامتر | متد |
آرايه ای از نوع Stringشامل نام هر يک از فايل ها و دايرکتوری های موجود در مسير مشخص شده است و منطبق با الگوی جستجو ، برگردانده می شود. | Pathname,
Search Path
| GetFileSystemEntries |
مثال |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Dim item As String
Dim items() As String
items=Directory.GetFileSystemEntries("C:\Test","sa*")
For Each item in items
Response.Write( item & "<br />"
Next
%> |
کلاس DirectoryInfo نيز دارای متدهای GetDirectories ، GetFiles و GetFileSystemEntries است که دارای عملکردی مشابه متدهای کلاس Directory می باشند . در اين رابطه دو تفاوت عمده وجود دارد :
• پارامترPathname به عنوان آرگومان در اختيار متدهای اشاره شده در کلاس DirectoryInfo قرار داده نمی شود. ( کلاس DirectoryInfo دارای آگاهی لازم در ارتباط با مسير می باشد ).
• متدهای فوق ،آرايه ای از نوع String را برنمی گردانند . متد GetDirectories آرايه ای از نوع DirectoryInfo ، متد GetFiles آرايه ای از نوع FileInfo و متد GetFileSystemEntries ، آرايه ای از نوع FileSystemInfo را بر می گرداند .
حذف يک دايرکتوری
برای حذف يک دايرکتوری می توان از متدهای Directory.Delete و يا DirectoryInfo.Delete استفاده نمود. کد زير نحوه انجام اين کار را نشان می دهد :
حذف يک دايرکتوری |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Directory.Delete("C:\Test")
Dim dir As DirectoryInfo
dir = New DirectoryInfo("C:\Test")
dir.Delete
%> |
توضيحات
در صورتی که قصد حذف يک دايرکتوری را داشته باشيم که موجود نمی باشد ، با يک خطای DirectoryNoFound ، مواجه خواهيم شد. اگر قصد حذف يک دايرکتوری را داشته باشيم که در آن فايل و يا دايرکتوری های ديگری موجود می باشد، با يک خطای IOException مواجه خواهيم شد. برای حل اين مسئله ، می توان از نسخه overload متد Delete استفاده نمود. در چنين مواردی در زمان استفاده از متد Delete ، می بايست در رابطه با حذف و يا عدم حذف فايل ها و يا دايرکتوری های موجود در يک دايرکتوری تعيين تکليف شود. کد زير نحوه انجام اين کار را نشان می دهد :
حذف يک دايرکتوری با تعيين تکليف در رابطه با فايل ها و دايرکتوری ها موجود در آن |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
Directory.Delete("C:\Test",True)
Dim dir As DirectoryInfo
dir = New DirectoryInfo("C:\Test")
dir.Delete (True)
%> |
حذف يک فايل
برای حذف يک فايل می توان از متدهای File.Delete و يا FileInfo.Delete ، استفاده نمود . کد زير نحوه انجام اين کار را نشان می دهد :
حذف يک فايل |
<%@ Language="VB" %>
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<%
File.Delete("C:\Test.txt")
Dim file1 As FileInfo
file1 = New FileInfo("C:\Test.txt")
file1.Delete
%> |
توضيحات
در صورتی که قصد حذف فايلی را داشته باشيم که موجود نمی باشد ، با يک خطاء و يا exception خاصی برخورد نخواهيم کرد، مگر اين که بخشی از آدرس مشخص شده در مسير ( Pathname ) وجود نداشته باشد . در چنين مواردی با خطائی از نوع DirectoryNotFoundException مواجه خواهيم شد .
خصلت ها و صفات فايل ها و دايرکتوری ها
توضيحات | Read/ Write | نوع | نام |
صفاتی نظير Hidden، archiveو Read-only ، مرتبط با يک فايل را برمی گرداند . | R/ W | FileAttributes | Attributes |
زمان ايجاد فايل و يا دايرکتوری را برمی گرداند | R / W | System.DateTime | CreationTime |
آخرين زمان مراجعه به فايل و يا دايرکتوری را برمی گرداند | R/ W | System.DateTime | LastAccessTime |
آخرين زمان ويرايش يک فايل و يا دايرکتوری را برمی گرداند | R/ W | System.DateTime | LastWriteTime |
وضعيت موجود بودن يک فايل و يا دايرکتوری را مشخص می نمايد. | R | Boolean | Exists |
انشعاب فايل و يا دايرکتوری را برمی گرداند ( به همراه نقطه). برای يک دايرکتوری،انشعاب متن موجود پس از آخرين نقطه در نام است . | R | String | Extension |
نام فايل و يا دايرکتوری را متناسب با نام دايرکتوری مربوطه بر می گرداند . | R | String | Name |
نام کامل فايل و يا دايرکتوری را برمی گرداند . | R | String | FullName |
متدهای کلاس FileSystemInfo
توضيحات | نام |
حذف فايل و يا دايرکتوری | Delete |
بهنگام سازی هر نوع اطلاعات cacheشده( نظير تاريخ ايجاد فايل) | Refresh |
وضعيت موجود بودن يک فايل و يا دايرکتوری را مشخص می نمايد. | Exists |
مثال : ايجاد يک مرورگر فايل و دايرکتوری
برای آشنائی با نحوه استفاده ازصفات و برخی متدها و خصلت های کلاس های DirectoryInfo و FileInfo به بررسی يک مثال کاربردی ( ايجاد يک مرورگر فايل ) ، خواهيم پرداخت . برنامه فوق يک مسير(PathName ) را از ورودی دريافت و تمامی فايل ها و دايرکتوری ها موجود در آن را نمايش خواهد داد .
ايجاد يک مرورگر فايل و دايرکتوری |
<%@ Import Namespace="System.IO" %>
<script runat="server">
Sub Page_Load( sender as object, e as EventArgs)
if not Request("dir") is nothing then
DirName.Value = Request("dir")
end if
End Sub
</script>
<Html dir="rtl">
<font face="Tahoma" size="3">
<h3>مرورگر فايل و دايرکتوری</h3></Font>
</html>
<form runat="server" dir="rtl">
نام دايرکتوری<input type="text" id="DirName" size="20" dir="ltr"
value="c:\program files\internet explorer" runat="server" >
<input type="submit" value="مشاهده">
</form>
<%
dim dir as DirectoryInfo
dim anchor as string
' Get the information about the selected directory
dir = new DirectoryInfo( DirName.Value )
Response.Write("<h4>دايرکتوری های موجود در" & DirName.Value & "</h4>")
Response.Write("<table>")
Response.Write("<tr bgcolor=""#336699"" style=""border-collapse: collapse; color: #ffffff"">")
Response.Write("<td>")
Response.Write( "نام" )
Response.Write("<td>")
Response.Write( "تاريخ آخرين تغييرات" )
Response.Write("</tr></font>")
dim SubDir as DirectoryInfo
for each SubDir in dir.GetDirectories()
anchor = "<a href='" & "FileBrowser.aspx?dir=" & SubDir.FullName & "'>" + SubDir.Name & "</a>"
Response.Write("<tr dir=""ltr"">")
Response.Write("<td>" & anchor & "</td>" )
Response.Write("<td>" & SubDir.LastWriteTime & "</td>" )
Response.Write("</tr>")
next
Response.Write("</table>")
if ( not dir.Parent is nothing ) then
anchor = "<a href='" & "FileBrowser.aspx?dir=" & dir.Parent.FullName & "'>" & dir.Parent.FullName & "</a>"
Response.Write("<p>دايرکتوریريشه" & anchor )
end if
Response.Write("<h3>فايل های موجوددر" & DirName.Value & "</h3>")
Response.Write("<table>")
Response.Write("<tr bgcolor=""#336699"" style=""border-collapse: collapse; color: #ffffff"">")
Response.Write("<td>نام فايل</td>" )
Response.Write("<td>تاريخ آخرين تغييرات</td>" )
Response.Write("<td>ظرفيت</td>" )
Response.Write("<td>وضعيت فايل</td>" )
Response.Write("</tr>")
dim f as FileInfo
dim mystr As String
for each f in dir.GetFiles()
Response.Write("<tr dir=""ltr"">")
Response.Write("<td>" & f.Name )
Response.Write("<td>" & f.LastWriteTime & "</td>")
Response.Write("<td>" & f.Length.ToString() & "</td>" )
if ( (f.Attributes and FileAttributes.ReadOnly) <> 0 ) then
mystr ="فقط خواندنی"
end if
if ( (f.Attributes and FileAttributes.Hidden) <> 0 ) then
mystr ="مخفی"
end if
if ( (f.Attributes and FileAttributes.System) <> 0 ) then
mystr ="سيستم"
end if
if ( (f.Attributes and FileAttributes.Archive) <> 0 ) then
mystr ="آرشيو"
end if
Response.Write( "<td>" & mystr & "</td>" )
Response.Write("</tr>")
next
Response.Write("</table>")
%> |
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}